Η μισθοφορική οργάνωση Wagner έγινε «γνωστή» από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. «Αν δεν έχετε βρεθεί στο πεδίο της μάχης στη Συρία, τη Λιβύη ή την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το πιθανότερο είναι ότι δεν έχετε ακούσει ποτέ για το Wagner Group, μια ιδιωτική στρατιωτική δύναμη με στενούς δεσμούς με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν» αναφέρει άρθρο των New York Times.
Οι δυνάμεις της Wagner εμφανίστηκαν στην Ουκρανία, για να πολεμήσουν στο πλευρό των ρωσικών στρατευμάτων στον πόλεμο. Ερευνητές του ΟΗΕ και ομάδες για τα δικαιώματα λένε ότι τα στρατεύματα αυτά έχουν στοχοποιήσει αμάχους στον πόλεμο στην Ουκρανία, έχουν πραγματοποιήσει μαζικές εκτελέσεις και έχουν λεηλατήσει ιδιωτική περιουσία σε ζώνες συγκρούσεων.
Η οργάνωση εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2014, κατά τη διάρκεια της προσάρτησης της Κριμαίας από τη Ρωσία. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει δηλώσει ότι η οργάνωση χρηματοδοτείται από τον Γεβγκένι Πριγκόζιν, Ρώσο επιχειρηματία και στενό συνεργάτη του Βλάντιμιρ Πούτιν. Έχει αναφερθεί ως «ο σεφ του Πούτι»” λόγω της επιχείρησής του στον τομέα της τροφοδοσίας, η οποία είχε διοργανώσει περίτεχνα κρατικά γεύματα για τον Ρώσο πρόεδρο.
Η ομάδα φέρεται να πήρε το όνομά της από έναν συνταξιούχο Ρώσο στρατιωτικό, τον Ντμίτρι Ούτκιν. Ο Ούτκιν λέγεται ότι επέλεξε το όνομα Wagner για να τιμήσει τον συνθέτη, ο οποίος ήταν αγαπημένος του Χίτλερ. Παρά την άρνηση του Κρεμλίνου για οποιαδήποτε σχέση με τη Wagner, ο Ούτκιν έχει φωτογραφηθεί δίπλα στον κ. Πούτιν
Η ομάδα δεν είναι εγγεγραμμένη νομικά πουθενά στον κόσμο. Οι μισθοφόροι είναι παράνομοι σύμφωνα με τη ρωσική νομοθεσία. Η σκιώδης ύπαρξή τους επιτρέπει στη Ρωσία να υποβαθμίσει τις απώλειες στα πεδία των μαχών και να αποστασιοποιηθεί από τις φρικαλεότητες που διαπράττουν οι μαχητές της Wagner, λένε οι παρατηρητές.
«Λειτουργεί σε μια κατάσταση αδιαφάνειας. Υπάρχει πραγματική έλλειψη διαφάνειας και αυτό είναι όλο το νόημα», δήλωσε η Sorcha MacLeod, πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών για τη χρήση μισθοφόρων, η οποία έχει ελέγξει την οργάνωση. Η δομή της τους επιτρέπει να δημιουργούν «απόσταση μεταξύ του ρωσικού κράτους και της οργάνωσης», είπε η ίδια.
Ορισμένοι από τους μαχητές φαίνεται να έχουν στρατολογηθεί από τη Συρία και τη Λιβύη, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου, Τζον Κίρμπι. Είπε ότι η Ρωσία φαίνεται να στρέφεται σε αυτούς για να ενισχύσει τα στρατεύματά της στην ανατολική Ουκρανία, επειδή η οργάνωση έχει ήδη εμπειρία να πολεμά στην περιοχή του Ντονμπάς τα τελευταία οκτώ χρόνια.
Εκτός από την εμπλοκή τους στη Συρία, τη Λιβύη, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και την Ουκρανία, οι πράκτορες της Wagner έχουν επίσης πολεμήσει στο Σουδάν, το Μάλι και τη Μοζαμβίκη, ασκώντας ρωσική επιρροή μέσω αντιπροσώπων, εκτελώντας τις εντολές αυταρχικών ηγετών και, κατά καιρούς, καταλαμβάνοντας κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου ή εξασφαλίζοντας άλλα υλικά συμφέροντα.
«Υπάρχει μια τάση ή ένα μοτίβο γύρω από το τι συμβαίνει όταν οη Wagner εμπλέκεται σε μια ένοπλη σύγκρουση», δήλωσε ο Δρ Μακλέοντ. «Η σύγκρουση είναι παρατεταμένη, περιλαμβάνει βαρύ οπλισμό, οι άμαχοι επηρεάζονται σημαντικά, οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα εγκλήματα πολέμου αυξάνονται σημαντικά και δεν υπάρχει πρόσβαση στη δικαιοσύνη για τα θύματα».
