Σε κλίμα συναντίληψης ότι οι τόνοι πρέπει να πέσουν ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο ολοκληρώθηκε το γεύμα Μητσοτάκη – Ερντογάν στο Μέγαρο Βαχντετίν στην Κωνσταντινούπολη.
«Το γεύμα κράτησε δύο ώρες, καθ’ όλη τη διάρκεια οι ηγέτες ήταν μόνοι τους. Σε πολύ καλό κλίμα έγινε η συζήτηση και η κάθε πλευρά επανέλαβε τις πάγιες θέσεις. Ήταν όμως τελείως διαφορετικός τόνος οξύτητας από μέρους της τουρκικής πλευράς» έλεγαν μετά τη συνάντηση κυβερνητικές πηγές.
«Μετά από πολύ καιρό, οι δύο χώρες συνομίλησαν ως σύμμαχοι για τις μεγάλες προκλήσεις ασφαλείας που βάζει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Υπήρξε συναντίληψη ότι με βάση αυτά που γίνονται μετά την εισβολή στην Ουκρανία, δεν υπάρχει λόγος να προσθέτουμε προβλήματα και εντάσεις» υπογράμμιζαν οι ίδιες πηγές.
Σε αυτό το περιβάλλον, συμφωνήθηκε ότι πρέπει να γίνει προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι. Εξ ου και δόθηκε έμφαση στα θέματα της θετικής ατζέντας και της οικονομικής συνεργασίας. Σε αυτό το πλαίσιο τέθηκε και το ζήτημα της ενέργειας, χωρίς να επεκταθούν οι δύο ηγέτες σε περισσότερες λεπτομέρειες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Σε αυτό το κλίμα, οι δύο πλευρές δίνουν πλέον και ραντεβού, προκειμένου να διαμορφώσουν κανάλια επικοινωνίας σε αρκετά επίπεδα. Αν πάνε καλά τα πράγματα, θα γίνει το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, που ήταν προγραμματισμένο το φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη, υπό την ηγεσία Μητσοτάκη και Ερντογάν. Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε θετικά ότι τον επόμενο μήνα, τον Απρίλιο, θα γίνει η επίσκεψη στην Άγκυρα για τα ΜΟΕ από στρατιωτικά κλιμάκια, καθώς η πρόσκληση εκκεμούσε από τον Νοέμβριο.
Η εκτίμηση που υπάρχει στην Αθήνα είναι ότι μπορεί η συνάντηση να είναι θεμέλιο μιας καλύτερης εποχής το επόμενο διάστημα. «Το κλίμα ήταν καλό, ο τόνος ήταν σαφώς διαφορετικός από την τουρκική πλευρά κυρίως. Αυτό κρατήθηκε ως κάτι θετικό» έλεγαν οι ίδιες πηγές.
Συζήτηση έγινε και για το θέμα των ανθρωπιστικών διαδρόμων στην Ουκρανία. Ο κ. Ερντογάν είπε μάλιστα ότι οι Τούρκοι φυγάδευσαν μια Ελληνίδα από τη Χερσώνα. Για το μεταναστευτικό, το μήνυμα ήταν ότι κάθε πλευρά πρέπει να κάνει αυτά που της αναλογούν, αλλά δεν υπήρξε μετακίνηση από τις πάγιες εθνικές θέσεις στα διμερή ζητήματα.
«Προς όφελος όλων είναι και οι τόνοι να πέσουν και να συνεργαστούμε εκεί που πρέπει να συνεργαστούμε. Το ζήτημα είναι να μην προσθέτουμε και άλλα προβλήματα. Η οξύτητα δεν βοηθάει, δεν έχει να προσθέσει κάτι παραπάνω» προσέθεταν οι ίδιες πηγές.
Μητσοτάκης: Θεμέλια βελτίωσης των σχέσεών μας
Στη συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνομιλία του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
«Ήταν μία συνάντηση που έγινε πρέπει να σας πω σε καλό κλίμα. Ελπίζω ότι συμφωνήσαμε ότι αντιμετωπίζουμε τόσες προκλήσεις ως ανθρωπότητα, αλλά και ως δύο χώρες-σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αυτή την εποχή, που είναι πιο σημαντικό να εστιάζουμε σε αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο σε αυτά που μας χωρίζουν. Προφανώς επαναλάβαμε τις πάγιες εθνικές μας θέσεις, δώσαμε, όμως, έμφαση στην οικοδόμηση μιας θετικής ατζέντας κυρίως στον τομέα της οικονομίας, όπου νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε μία σημαντική πρόοδο τους επόμενους μήνες» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
«Kαι εφόσον όλα πάνε καλά» συνέχισε, «πιστεύω ότι θα μπορούμε να συγκαλέσουμε ένα Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Ελλάδα πια -είναι η σειρά μας να το διοργανώσουμε- με το καλό το φθινόπωρο. Οπότε νομίζω ότι ήταν μία ευκαιρία για μία πολύ ανοιχτή, πολύ ειλικρινή συζήτηση και πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια. Είμαι προσεκτικός στις διατυπώσεις μου, γιατί όπως καταλαβαίνετε έχουμε μεγάλες διαφορές, οι οποίες δεν γεφυρώνονται από τη μία στιγμή στην άλλη. Πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεών μας και κυρίως για να συνεργαστούμε στα μεγάλα ζητήματα τα οποία αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις. Είδατε πάλι και σήμερα τραγικές εικόνες από την Ουκρανία με αμάχους να χάνουν τη ζωή τους. Αυτά πρέπει να μας απασχολούν».
Τι λέει η τουρκική προεδρία
Νωρίτερα, περίπου μία ώρα μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης που είχαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην προεδρική κατοικία στην Κωνσταντινούπολη, η Διεύθυνση Επικοινωνιών της τουρκικής προεδρίας εξέδωσε ανακοίνωση για το περιεχόμενο των συνομιλιών.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση των Τούρκων, οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, εκφράζοντας τους προβληματισμούς τους. Επιπλέον, επικεντρώθηκαν στα αμοιβαία οφέλη από την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Παρά τις διαφωνίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, στη συνάντηση συμφωνήθηκε να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και να βελτιωθούν οι διμερείς σχέσεις.
Σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε στα βήματα που έχει κάνει η Τουρκία, με στόχο να γυρίσει νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις. Δήλωσε, επίσης, ότι διατηρεί την πεποίθησή του ότι θα σημειωθεί πρόοδος σε ζητήματα όπως «τα προβλήματα του Αιγαίου, οι μειονότητες, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η λαθρομετανάστευση και να προχωρήσουν οι σχέσεις σε υψηλότερο επίπεδο».
Παράλληλα, εμφανίζεται να υποστήριξε ότι τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν με ειλικρινή διάλογο, καθώς δύο γειτονικές χώρες πρέπει πάντα να συνομιλούν -και όχι μόνο σε περιόδους κρίσης. Ολοκληρώθηκε το γεύμα Μητσοστάκη – Ερντογάν στο Μέγαρο Βαχντετίν, μια συνάντηση που κράτησε σχεδόν 2 ώρες, έγινε σε χαλαρό κλίμα, αλλά με όλα τα «καυτά» θέματα της επικαιρότητας στο τραπέζι.
Το παρασκήνιο της συνάντησης
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δύο άνδρες συναντήθηκαν σε χαλαρό κλίμα που σηματοδοτήθηκε και από την ενδυμασία τους, καθώς κανένας τους δεν φορούσε γραβάτα. Μάλιστα το σχολίασαν και οι δύο με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να λέει ότι «η πιο χαλαρή ενδυμασία προσφέρεται για πιο ουσιαστικές συζητήσεις». Στη συνέχεια ο Τούρκος πρόεδρος συμφώνησε με την επισήμανση του Ελληνα πρωθυπουργού πως θα έχουν πάρα πολλά να συζητήσουν με όσα γίνονται στην περιοχή, λέγοντας πως θα τα συζητήσουν όλα.
Τέλος αφού κάθισαν στο τραπέζι και πριν απομακρυνθούν οι κάμερες είχαν ένα διάλογο για το τι θα πιουν, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να λέει πως το νερό είναι μια χαρά, αλλά πως θα έπινε ευχαρίστως και τσάι, αν αυτό έκανε και ο Ταγίπ Ερντογάν.
Μητσοτάκης – Ερντογάν: Συμφωνία σε ατζέντα 4 σημείων
Σε συμφωνία λοιπόν για νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις κατέληξαν ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που συνέφαγαν στην Κωνσταντινούπολη, με γνώμονα -όπως αναφέρεται- τη θετική ατζέντα και με εστίαση στα ζητήματα του Αιγαίου.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συμφώνησαν την Κυριακή να βελτιώσουν τις διμερείς σχέσεις, θέτοντας επί τάπητος έναν οδικό χάρτη τεσσάρων θεμάτων ως βάση. Σε αυτό το πλαίσιο θα επικεντρωθούν στη θετική ατζέντα, ανακοίνωσε η Τουρκική Διεύθυνση Επικοινωνιών.
Το ανακοινωθέν της Τουρκικής Προεδρίας καταλήγει θέτοντας τα ζητήματα που βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας που συμφώνησαν οι δύο ηγέτες. Έτσι, αυτά απαριθμούνται ως εξής:
- Αύξηση όγκου στο διμερές εμπόριο με πρώτο στόχο τα 10 δισ,
- Πρόοδος στα θέματα του Αιγαίου
- την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και
- την παράνομη μετανάστευση
Η αλληλουχία των θεμάτων δείχνει ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν πρώτα στην στενότερη οικονομική συνεργασία ως βάση για το νέο πλαίσιο μέσα στο οποίο θα λειτουργούν οι διμερείς σχέσεις. Εν συνεχεία, ζητείται η επίτευξη συναντίληψης για ζητήματα του Αιγαίου, χωρίς όμως να προσδιορίζονται αυτά.
Εν συνεχεία η τουρκική πλευρά θέτει το ζήτημα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Στο θέμα όμως οι ερμηνείες των δύο πλευρών διαφέρουν, καθώς η Τουρκία θεωρεί τρομοκρατικό το PKK και τους Γκιουλενιστές. Ιδιαίτερα όσον αφορά τους Γκιουλενιστές η Ελλάδα, ευθυγραμμιζόμενη με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. παρέχει άσυλο και διευκολύνσεις.
Από ελληνικής πλευράς τίθεται το ζήτημα της παράνομης εισόδου προσφύγων από την Τουρκία, Η διάρθρωση όμως δείχνει ότι η Άγκυρα θέτει ως προαπαιτούμενο την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Άρα προκύπτει ότι εφόσον η Αθήνα θέλει έλεγχο των προσφυγικών ροών και λειτουργία του συστήματος επαναπατρισμού, τότε θα πρέπει να δώσει στην Τουρκία εκζητούμενους τρομοκράτες…
Η συνάντηση
Εκτός από τις διμερείς σχέσεις, πολλές περιφερειακές και παγκόσμιες εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων γεωπολιτικών ζητημάτων και των επιπτώσεων της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία, συζητήθηκαν στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των δύο ηγετών, ανέφερε ανακοίνωση της διεύθυνσης.
Κατά τη συνάντηση τονίστηκε ότι η Τουρκία και η Ελλάδα φέρουν ιδιαίτερη ευθύνη στην αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης, η οποία αλλάζει με τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, προστίθεται στην ανακοίνωση.
Στη συνάντηση επικεντρώθηκαν επίσης τα αμοιβαία και περιφερειακά οφέλη από την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν επίσης να βελτιώσουν τις διμερείς σχέσεις και να διατηρήσουν ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας, παρά τις διαφωνίες μεταξύ των χωρών, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Στη συνάντηση συζητήθηκαν επίσης τα βήματα που πρέπει να γίνουν για την αύξηση του όγκου στο διμερές εμπόριο ώστε να ανέλθει στον στόχο των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Επαναλαμβάνοντας τα βήματα της Τουρκίας να ανοίξει μια νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις, ο Ταγίπ Ερντογάν ξεκαθάρισε στον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι πιστεύει στην πρόοδο σε θέματα που σχετίζονται με το Αιγαίο, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την παράνομη μετανάστευση.
Τα ζητήματα μπορούν να επιλυθούν με ειλικρινή και ειλικρινή διάλογο και έτσι οι δύο γειτονικές χώρες θα πρέπει να διατηρούν πάντα τον διάλογο και όχι μόνο σε περιόδους κρίσης, πρόσθεσε ο Τούρκος Πρόεδρος.
