Ρόλο πλασιέ του κατασκοπευτικού λογισμικού της εταιρείας Predator της Intellexa στην Γερμανία, είχε αναλάβει ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, Εχούντ Ολμέρτ, ενώ ο γαλλικός όμιλος εταιρειών του χώρου της… κατασκοπείας Nexa και η αδερφή εταιρεία με έδρα το Ντουμπάι AMES προωθούσαν το λογισμικό ανά τον κόσμο. To Predator είναι γνωστό στην Ελλάδα από τις υποκλοπές – παρακολουθήσεις σε πολιτικούς, Ανώτατους Αξιωματικούς, υπαλλήλους της ΕΥΠ, δημοσιογράφους, επιχειρηματίες και άλλους πολίτες με παράλληλη παρακολούθηση από την ΕΥΠ, που βρίσκεται υπό την εποπτεία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Σημαντικό είναι ότι σε όλο τον κόσμο οι εταιρείες που προωθούσαν το Predator συζητούσαν με κυβερνήσεις άμεσα ή μέσω των Μυστικών Υπηρεσιών τους. Εξαίρεση αποτελούν μόνο χώρες με ανώμαλο καθεστώς, όπως η Ανατολική Λιβύη.
Στην Ελλάδα, η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη ισχυρίζεται ότι δεν γνωρίζει ποιος έκανε υποκλοπές με το Predator…
Οι νέες μεγάλες αποκαλύψεις έγιναν στα πλαίσια της διεθνούς δημοσιογραφικής έρευνας Predator Files, που βασίστηκε σε εμπιστευτικά έγγραφα που βρέθηκαν στην κατοχή της Mediapart και του Der Spiegel. Η έρευνα έγινε υπό τον συντονισμό του δικτύου EIC (European Investigative Collaborations) και με την τεχνική υποστήριξη του Security Lab της Διεθνούς Αμνηστίας. Στην έρευνα συμμετέχουν 15 μέσα ενημέρωσης απ’ όλον τον κόσμο και το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν περισσότερες αποκαλύψεις.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, ο Ολμέρτ «στρατολογήθηκε» για να λανσάρει το λογισμικό παρακολούθησης στην Γερμανία και να κλείσει συμφωνία με κάποια από τις γερμανικές υπηρεσίες πληροφοριών, όπως καταδεικνύεται με την BSI, που είναι ειδική στην κυβερνοασφάλεια. Σύμφωνα με την εφημερίδα Haaretz, ο Ολμέρτ επιβεβαίωσε ότι εργάστηκε ως σύμβουλος της Intellexa, όμως σε επικοινωνία με δημοσιογράφο που συμμετείχε στην έρευνα υποστήριξε ότι η σχέση του με την εταιρεία έληξε πριν από μερικούς μήνες.
Άλλωστε η στενή σχέση της Intellexa με τις ισραηλινές αρχές έχει αναδειχτεί και από ελληνικά ΜΜΕ όταν αποκάλυψαν ότι τα πρόσωπα που κρύβονταν πίσω από το υπερσύγχρονο κακόβουλο σύστημα Predator ήταν επίλεκτα πρώην στελέχη των μυστικών υπηρεσιών του ισραηλινού στρατού.
Μάλιστα, είχαν αποκαλύψει τους επίσημους πίνακες προσωπικού της εταιρείας Intellexa από τον ΕΦΚΑ, στους οποίους αναφέρονται ρητά ως εργαζόμενοί της έξι πρόσωπα ισραηλινής καταγωγής που είχαν μετεγκατασταθεί στην Ελλάδα την τελευταία διετία. Δύο από αυτούς ήταν αποδεδειγμένα πράκτορες της UNIT 81.
Από τα Predator Files προκύπτει ότι υπήρξε συχνή επικοινωνία μεταξύ του πρώην επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών της Γερμανίας Μπερντ Σμιντμπάουερ με την Bundesamt für Sicherheit in der Informationstechnik (BSI) με τον πρώτο να πιέζει για μια συνάντηση μεταξύ στελεχών της Intellexa με την τότε επικεφαλής της BSI Άρνε Σόνμπομ. Στην συνάντηση θα γινόταν προώθηση συγκεκριμένου προϊόντος ασφαλείας της Intellexa. Η ηγεσία της BSI, εμφανίστηκε διστακτική και είχε προτείνει να υπάρξει συνάντηση με χαμηλότερα στελέχη της υπηρεσίας.
Σε ένα μήνυμα του ο Σμιντμπάουερ έγραψε: «Δεν καταλαβαίνω πως θα γίνει και ποιος από εσάς θα συμμετέχει στην συνάντηση. Σκοπεύουμε να συμμετέχει ένας διεθνούς εμβέλειας ειδικός, ένας πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ και ο αντιπρόεδρος της Intellexa που είναι υπεύθυνος για την στρατηγική της εταιρείας στην Ευρώπη. Παρακαλώ απαντήστε μου και ενημερώστε με για να ξέρουμε πως θα προχωρήσουμε με την συνάντηση».
Παρά τις πιέσεις τελικά η συνάντηση δεν έγινε ποτέ αφού η υπηρεσία σύμφωνα με τα ρεπορτάζ τελικά υποστήριξε ότι δεν χρειάζεται κάποιο προϊόν της Intellexa. Σύμφωνα με ισραηλινά μέσα, ο Ολμέρτ ρωτήθηκε για την συνάντηση στην Γερμανία και απάντησε πως δεν ήταν εκεί, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Ο Ολμέρτ πάντως είχε θεαθεί να συντρώγει με τον Σμιντμπάουερ σε εστιατόριο του Βερολίνου μαζί με Γερμανούς πολιτικούς τον Απρίλιο του 2022.
Από άλλα δημοσιεύματα με στοιχεία από την ίδια έρευνα, προκύπτει ότι η Intellexa, εκτός από τις σχέσεις με την Cytrox (και οι δυο εταιρείες έχουν μπει στην μαύρη λίστα του υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ), διατηρούσε σχέσεις συνεργασίας με τον γαλλικό όμιλο Nexa (η συμφωνία με τη συγκεκριμένη εταιρεία υπεγράφη το 2019 και συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι το 2021) και με την «θυγατρική» της Nexa, Advanced Middle East Systems (AMES) με έδρα το Ντουμπάι.
Από την έρευνα προκύπτει ότι στην ουσία με τις συμφωνίες αυτές σχηματίστηκε μια «συμμαχία» εταιρειών ανάπτυξης ψηφιακών όπλων και εταιρειών παρακολούθησης. Σημειώνεται ότι η Nexa είναι η συνέχεια της εταιρείας Amesys που στο παρελθόν είχε γίνει γνωστή για μαζικές παρακολουθήσεις για διάφορες κυβερνήσεις, εκ των οποίων ξεχώριζε ο Λίβυος ηγέτης Μουαμάρ Καντάφι που ήταν και ο πρώτος τους πελάτης.
Αυτή η συμμαχία ήταν που τελικά κατάφερε να κλείσει την συμφωνία για την πώληση του Predator στις υπηρεσίες της Αιγύπτου του δικτάτορα- προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα που παρουσιάζουν τα στοιχεία της έρευνας υπήρξαν πολλές προσπάθειες από την πλευρά των εταιρειών να κλείσουν μια συμφωνία με το καθεστώς Σίσι. Τελικά το 2020 έγιναν δύο συναντήσεις παρουσία στελεχών τόσο της Nexa όσο και της Intellexa.
Τον Σεπτέμβριο του 2020 προκύπτει ότι υπήρξαν προετοιμασίες για μια επίδειξη από πλευράς των εταιρειών για το τι μπορεί να κάνει το λογισμικό. Οι συνομιλίες για την προετοιμασία έγιναν μέσω γκρουπ στο WhatsApp το οποίο έφτιαξε ο Οζ Λιβ, ένας εκ των ιδρυτών του ομίλου και πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος των υπηρεσιών πληροφοριών του Ισραήλ (διοικητής της Μονάδας U 81 πριν τον Ταλ Ντίλιαν). Σε αυτές πέραν των διαδικαστικών αναφέρεται ότι η αιγυπτιακή πλευρά εκφράζει φόβους ότι η επίσκεψη τόσων πολλών VIP προσώπων στο Κάιρο θα κινούσε το ενδιαφέρον άλλων Αιγυπτιακών υπηρεσιών ασφαλείας και η προσπάθεια θα αποκαλυπτόταν.
Παρά τους φόβους των Αιγυπτίων πάντως η επίδειξη πήγε μάλλον καλά και έτσι περί τα τέλη του 2020 στο γκρουπ στο WhatsApp τα διάφορα στελέχη έστελναν συγχαρητήρια για το συμβόλαιο που υπεγράφη. Σύμφωνα με δημοσιεύματα ο CEO της Nexa Στεφάν Σαλιές ανακοίνωσε τα νέα με emoji με σαμπάνιες, ενώ ο αντιπρόεδρος της Intellexa υπεύθυνος για τις πωλήσεις σχολίασε «Υπέροχα» και ο Ταλ Ντίλιαν έγραψε «Τέλεια!!! Καλή χρονιά». Το θέμα συζητήθηκε λίγο ακόμα και ο Γάλλος CEO είπε ότι για να χαρεί θα περιμένει να δει το συμβόλαιο υπογεγραμμένο γιατί: «Ποτέ δεν ξέρεις με τους Φαραώ».
Οι πρώτες παγιδεύσεις με Predator συσκευών αντιφρονούντων στην Αίγυπτο ξεκινούν σχεδόν αμέσως, τους πρώτους μήνες του 2021. Ο εξόριστος πολιτικός Αϊμάν Νουρ, προσβλήθηκε από τους πρώτους,, ενώ έκτοτε υπάρχουν πολλές αντίστοιχες καταγγελίες, με την τελευταία να προέρχεται από τον βουλευτή της αντιπολίτευσης Αχμέντ Αλταντάουι, λίγο αφότου ανακοίνωσε ότι σκέφτεται να κατέβει υποψήφιος πρόεδρος στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές.
Το 2021 φαίνεται ότι ήταν καλή χρονιά για το κονσόρτιουμ Nexa – Intellexa – AMES, αφού τους πρώτους μήνες της χρονιάς εκείνης, έκλεισαν συμφωνία και με τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, οι δυνάμεις του οποίου ελέγχουν την Ανατολική Λιβύη. Η συμφωνία έκλεισε παρά το γεγονός ότι υπήρχε ήδη ενεργό διεθνές εμπάργκο πώλησης εξοπλισμού στον Χάφταρ.
Επαφές για πώληση και επιδείξεις, έγιναν (πλέον διαπιστωμένα) σε Μαλαισία, Καμερούν, Μαυρίκιο, Σιέρα Λεόνε, Μεξικό, Κατάρ και Σαουδική Αραβία. Προώθηση έγινε στο Ιράκ και στη Ινδονησία, όπου εκεί εμφανίζεται να υπογράφει το demo η Κυπριακή εταιρεία WiSpear, θυγατρική της Intellexa.
Εταιρείες που συνδέονται με τον Ντίλιαν έχουν κλείσει συμφωνίες με Σαουδική Αραβία, Ομάν, Μαλαισία, Ινδονησία και Σρι Λάνκα, ενώ στην λίστα των χωρών που χρησιμοποιούν Predator διαπιστωμένα, μπαίνουν πια Βιετνάμ, Καζακστάν, Μογγολία και Αγκόλα.
ΜΙΑ ΝΕΑ λοιπόν μεγάλη διεθνής έρευνα, στην οποία συμμετέχουν μερικά από τα σημαντικότερα ΜΜΕ Ευρώπης και ΗΠΑ -από την Washington Post μέχρι το Der Spiegel και από τον όμιλο Mediapart μέχρι την Expresso-, ξεκίνησε από χθες να ακτινογραφεί το πανόραμα του σκοτεινού κόσμου της βιομηχανίας των υποκλοπών.
ΜΙΑ ΓΑΛΛΙΚΉ εταιρεία, η NEXA, πιάστηκε πριν από δύο χρόνια στα πράσα και οδηγήθηκε στη γαλλική δικαιοσύνη, αποκαλύπτοντας το ζοφερό γαϊτανάκι συναλλαγών για την προώθηση λογισμικού παρακολούθησης τηλεφωνικών και διαδικτυακών επικοινωνιών. Στον δρόμο της βρέθηκε η Intellexa των γνώριμων σε μας Ντίλιαν και Μπίτζιου, και αποφάσισαν να κάνουν από κοινού μπίζνες στην πώληση του Predator και άλλων προγραμμάτων παρακολούθησης ανυποψίαστων αξιωματούχων, αντιπάλων, πολιτών.
ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ σχεδίαζαν να πουλήσουν τους αόρατους «μεγάλους αδελφούς»; Σε κυβερνήσεις και, πρωτίστως, σε αυταρχικά καθεστώτα που ήθελαν πρώτα να παγιδέψουν τους αντιπάλους τους και στη συνέχεια να τους εξοντώσουν. Πολιτικά, ηθικά ή φυσικά, με φρικτά βασανιστήρια, όπως αποκαλύπτει η δικογραφία της γαλλικής δικαστικής έρευνας.
ΟΙ ΠΕΛΑΤΕΣ της σκοτεινής συμμαχίας των υποκλοπών ήταν κυβερνήσεις. Το επιχείρημα της κυβέρνησης Μητσοτάκη ότι το λογισμικό παρακολούθησης απευθυνόταν σε ιδιώτες έχει κονιορτοποιηθεί από τις αποκαλύψεις που φέρνει στο φως η έρευνα #Predator Files.
Η ΈΡΕΥΝΑ επεκτείνει τα ευρήματα της δημοσιογραφικής έρευνας της «Εφ.Συν.» και άλλων μέσων που οδηγούν στο μέγαρο Μαξίμου και στο σύστημα Μητσοτάκη, το οποίο κρύβεται πίσω από το στερεότυπο «την υπόθεση ερευνά η Δικαιοσύνη». Το πιο σημαντικό εύρημα της νέας έρευνας είναι ότι η Ελλάδα -και ειδικά η Αθήνα- είχε επιλεγεί από τους «εμπόρους των παρακολουθήσεων» ως κόμβος διακίνησης του παράνομου λογισμικού και ως κέντρο εκπαίδευσης στη χρήση του.
ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ χειρότερα: η Αθήνα είχε υποδειχθεί από τη «συμμαχία των υποκλοπών» ως ιδεώδης χώρος επένδυσης στην «έρευνα και ανάπτυξη» της τεχνολογίας παρακολούθησης.
ΤΙ ΈΚΑΝΕ, άραγε, την Ελλάδα τόσο ελκυστικό πεδίο επένδυσης στην ανάπτυξη του Predator και οποιουδήποτε άλλου λογισμού παγίδευσης των τηλεφώνων, των ψηφιακών δεδομένων, των ηλεκτρονικών ταχυδρομείων χιλιάδων πολιτών, και μάλιστα με τη φιλοδοξία να μη χρειάζεται καν να ανοίξεις ένα περίεργο sms ή μήνυμα (zero click);
ΜΉΠΩΣ το γεγονός ότι ένας τόσο υψηλά ιστάμενος, όπως ο αποπεμφθείς γενικός γραμματέας του πρωθυπουργού, Γρηγόρης Δημητριάδης, και τελικά το ίδιο το μέγαρο Μαξίμου εγγυόνταν ένα προστατευμένο περιβάλλον για τις απεχθείς δραστηριότητες της «Διεθνούς των υποκλοπών»;
Η Ελλάδα στο κέντρο του γαλαξία Intellexa
Κέντρο εκπαίδευσης της Intellexa στην Αθήνα ● Σχέδια για τμήμα έρευνας και ανάπτυξης για νέο λογισμικό υποκλοπών ● Τα απόρρητα έγγραφα που φέρνει στο φως η διεθνής έρευνα Predator Files με τη συμμετοχή του Reporters United και άλλων 14 μέσων ενημέρωσης απ’ όλον τον κόσμο, αποδεικνύουν πως με την ανοχή της κυβέρνησης ο γαλαξίας Intellexa είχε σκοπό να μετατρέψει τη χώρα μας σε διεθνή κόμβο της ευρωπαϊκής βιομηχανίας υποκλοπών.
Εδώ κι ενάμιση χρόνο το Μαξίμου αρνείται οποιαδήποτε σχέση με την Intellexa που εμπορεύεται το Predator. Παρά την ταύτιση στόχων ΕΥΠ – Predator. Παρά την εμπλοκή Δημητριάδη σε συναλλαγές που φτάνουν μέσω ενός πλέγματος εταιρειών στον μέτοχο της Intellexa Φέλιξ Μπίτζιο. Παρά τις άδειες εξαγωγής του Predator από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Από χθες «Εφ.Συν.» και Reporters United δημοσιεύουν τα Predator Files, μια δημοσιογραφική διαρροή απόρρητων εγγράφων που αποκαλύπτουν τις έρευνες των γαλλικών αρχών για παράνομες εξαγωγές συστημάτων παρακολούθησης. Μεταξύ αυτών το Predator. Η διαρροή έγινε προς τα ΜΜΕ Mediapart (Γαλλία) και Spiegel (Γερμανία). Η έρευνα συντονίστηκε από το δίκτυο EIC (European Investigative Collaborations).
▍Τα βασικά ευρήματα
Τα απόρρητα έγγραφα, τα οποία προέρχονται από τις εμπλεκόμενες εταιρείες και τις γαλλικές αρχές που τις ελέγχουν, προσφέρουν σημαντικά ευρήματα με φόντο το ελληνικό Predator Gate:
Τον Ιούνιο του 2021, ο Γάλλος επιχειρηματίας Στέφαν Σαλιές παραδέχτηκε στις γαλλικές Αρχές μετά τη σύλληψή του ότι επεξεργαζόταν σχέδια για πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης (R&D) συστήματος παρακολούθησης στην Ελλάδα. Ο Σαλιές ήταν επικεφαλής της γαλλικής Nexa, η οποία από το 2019 συνεργαζόταν στενά με την Intellexa για την πώληση του Predator και άλλων λογισμικών υποκλοπών σε ανελεύθερα καθεστώτα.
Στις 20 Μαΐου 2021, ο Σαλιές θα ενημερώσει σε συνομιλία του (η οποία αποτέλεσε αντικείμενο νόμιμης επισύνδεσης από τη γαλλική αστυνομία) έτερο στέλεχος της Nexa ότι διαθέτει εξοπλισμό παρακολουθήσεων στην Ελλάδα. Η συνομιλία αφορούσε εξαγωγή λογισμικού υποκλοπών της Intellexa στη Μαδαγασκάρη, το οποίο θα στοχοποιούσε κινητά μέσω SMS, αποσκοπώντας «στην υποκλοπή τηλεφωνικών επικοινωνιών». Η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα έδινε λίγο αργότερα (Νοέμβριος 2021) δύο άδειες εξαγωγής του Predator στη Μαδαγασκάρη, σύμφωνα με τους New York Times. (Το Reporters United θα αναφερθεί αναλυτικά στην υπόθεση αυτή σε επόμενο ρεπορτάζ).
Το 2021, η εταιρεία Trovicor, συμφερόντων Nexa, συνέταξε προσφορά προς την Ελλάδα για την αναβάθμιση συστήματος υποκλοπών. Η σύμβαση μάλλον δεν υπογράφηκε ποτέ, αφού η δικαστική έρευνα των γαλλικών αρχών ματαίωσε τα σχέδια των εταιρειών που συνδέονται με το Predator.
Εγγραφο της Nexa αναφέρεται σε σχέδιο παρουσίασης λογισμικού υποκλοπών της εταιρείας στο ελληνικό υπουργείο Εσωτερικών το δεύτερο τρίμηνο του 2017. (Τα διαθέσιμα στοιχεία συντείνουν πως η πώληση, άγνωστο για ποιο λόγο, δεν προχώρησε.)
Πρώην εργαζόμενος της Cytrox, της εταιρείας που με έδρα τη Βόρεια Μακεδονία ανέπτυξε το Predator, λέει στα Predator Files ότι υπήρχε στην Αθήνα κέντρο εκπαίδευσης πρακτόρων στη χρήση του Predator.
▍Εξαγωγέας Predator: Σχέδια για ανάπτυξη λογισμικού στην Ελλάδα
Κεντρικός ήρωας της ιστορίας μας είναι ο Γάλλος επιχειρηματίας Σαλιές. Θα ξεκινήσουμε από το τέλος της.
Στις 15 Ιουνίου 2021, Γάλλοι αστυνομικοί κάνουν έφοδο στα γραφεία της Nexa στο Παρίσι. Ερευνούν εγκαταστάσεις. Κάνουν προσαγωγές στελεχών. Μεταξύ αυτών ο Σαλιές. Το νούμερο δύο της εταιρείας, Ολιβιέ Μπομπό. Το νούμερο τρία, Ρενό Ροκ.
Το τριήμερο 15-17 Ιουνίου, ο Σαλιές καταθέτει ως ύποπτος για «συνέργεια σε βασανιστήρια». Οι αρχές ερευνούν αν οι εξαγωγές εξοπλισμού υποκλοπών, που είχαν γίνει σε Λιβύη και Αίγυπτο, οδήγησαν σε βασανισμό αντιφρονούντων. Στην κατάθεσή του ο Σαλιές αναφέρεται στην ανάπτυξη ενός νέου συστήματος παρακολούθησης IPDR (Internet Protocol Detail Record), που υποκλέπτει δεδομένα περιήγησης στο ίντερνετ.
«Πώς λέγεται αυτό το νέο προϊόν;», ρωτούν οι αρχές. «Δεν έχουμε βρει ακόμη όνομα. Σκεφτόμαστε να κάνουμε έρευνα και ανάπτυξη [γι’ αυτό] στην Ελλάδα. Γι’ αυτό είναι λάθος να λέμε ότι προσπαθούμε να αποφύγουμε τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς», λέει, για να υποστηρίξει ότι δεν αποφεύγει την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας.
Οι έρευνες χάλασαν τα σχέδια Σαλιές. Ωστόσο, η κατάθεσή του έχει σημασία. Αποτελεί παραδοχή ότι η Nexa σκεφτόταν να κάνει R&D για συγκεκριμένο λογισμικό υποκλοπών στην Ελλάδα. Η Nexa, που την ίδια περίοδο ήταν αναντικατάστατος συνεργάτης του Ταλ Ντίλιαν, του μεγαλύτερου μετόχου της Intellexa, η οποία είχε έδρα και στην Αθήνα, με δεύτερο μεγαλύτερο μέτοχό της εδώ τον Φέλιξ Μπίτζιο, ο οποίος βρέθηκε στο ίδιο πλέγμα εταιρικών συναλλαγών με τον κ. Γρηγόρη Δημητριάδη, ο οποίος ήταν πολιτικά υπεύθυνος της ΕΥΠ, η οποία είχε τους ίδιους στόχους παρακολούθησης με το Predator, το οποίο εμπορεύεται η Intellexa με άδειες εξαγωγής της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
▍Σύστημα υποκλοπών Cerebro:
Πώληση σε Κάιρο, πρόταση σε Αθήνα
Το 2012 ο Σαλιές ιδρύει τη Nexa. Αυτή εξαγοράζει την Amesys, εταιρεία που παρήγαγε το λογισμικό Eagle, το οποίο μετονομάζεται σε Cerebro. Την ίδια περίοδο ιδρύεται η AMES στο Ντουμπάι. Αυτή, συμφερόντων Σαλιές, αποκτά από τη Nexa το δικαίωμα πώλησης του Cerebro, κάτι που επιτρέπει παράκαμψη της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στις άδειες εξαγωγών.
Το 2014 η Nexa πουλάει το Cerebro στην Αίγυπτο. Σε έγγραφο της εταιρείας που κατασχέθηκε από τις γαλλικές αρχές εντοπίσαμε σχέδιο παρουσίασης του συστήματος υποκλοπών και προς το ελληνικό υπουργείο Εσωτερικών, το δεύτερο τρίμηνο του 2017, επί κυβέρνησης Τσίπρα. Ο εξοπλισμός κατά πάσα πιθανότητα δεν αγοράστηκε, καθώς δεν αναφέρεται συμβόλαιο με την Ελλάδα στις παραγγελίες και τα τιμολόγια της Nexa την περίοδο 2014-2018, που είναι στη διάθεση της έρευνας.
Το ενδιαφέρον της Nexa για την Ελλάδα θα επανέλθει το 2021, επί κυβέρνησης Μητσοτάκη, όπως θα δούμε παρακάτω.
Η Nexa στην αγκαλιά της Intellexa
Το πράγμα στραβώνει για τον Σαλιές το 2017. Το γαλλικό περιοδικό Télérama αποκαλύπτει το συμβόλαιο πώλησης εξοπλισμού υποκλοπών στην Αίγυπτο. Η δικαιοσύνη ξεκινά έρευνα για «συνέργεια σε βασανιστήρια». Ο Σαλιές παραιτείται από όλες τις γαλλικές εταιρείες, διατηρώντας μόνο τη θέση του διευθυντή στην AMES.
Στην κατάθεσή του το 2021 είπε ότι μετακόμισε στο Ντουμπάι το 2018 «εξαιτίας προβλημάτων με τα μίντια». Ομως, εκεί δεν στερείται την καλή ζωή: Μισθός 25.000 ευρώ. Μερσεντές 170.000 ευρώ. Επενδύσεις άνω των έξι εκατ. ευρώ σε ακίνητα του Παρισιού και του Ντουμπάι.
Σταδιακά ωστόσο εμφανίζεται ένα άλλο πρόβλημα: εξαιτίας της ανάπτυξης της κρυπτογράφησης στο διαδίκτυο, το Cerebro «τυφλώνεται», καταγράφοντας μικρό μέρος της κίνησης στο ίντερνετ. Δεν βλέπει πια τι βλέπουν οι παρακολουθούμενοι. Η Nexa αναπτύσσει το σύστημα παρακολούθησης Jasmine. Εντοπίζει με ποιον μιλάει ένας στόχος ακόμα και σε κρυπτογραφημένες εφαρμογές (WhatsApp, Signal). Το Jasmine, όμως, δεν βλέπει περιεχόμενο μηνυμάτων. Μόνο τους συνομιλητές. Δεν αρκεί για να σώσει τη Nexa.
Τότε εμφανίζεται ο Ταλ Ντίλιαν. Πρώην πράκτορας των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ και ισχυρός άνθρωπος πίσω από το Predator. Εγγραφο της διαρροής δείχνει ότι η Nexa ξεκινά τη συνεργασία της με τον Ντίλιαν το 2018. Αφορά τη δημιουργία ενός βαν υποκλοπών. Το βαν, με τεχνολογία WiFi της WiSpear (συμφερόντων Ντίλιαν) και εξοπλισμό παρακολουθήσεων της Nexa, προσβάλλει με λογισμικό υποκλοπών της Cytrox (εταιρείας που ανήκει στον όμιλο Intellexa) στόχους σε ακτίνα 500 μέτρων, χωρίς το θύμα να πατήσει σύνδεσμο για να παγιδευτεί. Το πολυπόθητο zero-click είναι στα χέρια της συμμαχίας Nexa – Ντίλιαν. «Το zero-click, αυτό είναι που, νομίζω, δίνει αξία στην πώληση σήμερα», θα έλεγε ο Ροκ σε συνομιλία του, την οποία κατέγραψαν οι γαλλικές αρχές.
Τον Φεβρουάριο του 2019 ανακοινώνεται η λεγόμενη Intellexa Alliance, συμμαχία της Nexa και εταιρειών συμφερόντων Ντίλιαν. Νωρίτερα, το 2018, δύο προγραμματιστές της Nexa παραιτούνται, φοβούμενοι ότι το Cerebro θα χρησιμοποιούνταν κατά ομοφυλοφίλων στην Αίγυπτο, χώρα με 40.000 συλλήψεις και 1.400 δολοφονίες διαδηλωτών από το 2014.
Παρ’ όλα αυτά, η Nexa δεν θα κάνει πίσω στην επόμενη συνεργασία της με τους Αιγύπτιους υπό τον δικτάτορα Αλ Σίσι. Στις 19 Σεπτεμβρίου 2020, Γάλλοι και Ισραηλινοί ξεκινούν ομαδική συνομιλία στο WhatsApp, για να προετοιμάσουν επίδειξη του Predator στο Κάιρο.
Εκεί ο Σαλιές προειδοποιεί για τη σημασία της: «Ο πελάτης μας έχει βαθιά γνώση και είναι πολύ απαιτητικός. Επιμένει ότι η επίδειξη πρέπει να γίνει αυτή την εβδομάδα. Διαφορετικά, μπορεί να χάσουμε το συμβόλαιο. Η πρώτη πληρωμή προϋποθέτει πετυχημένη επίδειξη».
Οι Γάλλοι φοβούνται ότι οι Αιγύπτιοι θα αγοράσουν κινητά με καινούργια λειτουργικά συστήματα, κάτι που ίσως δυσκολέψει την παγίδευση με Predator. «Πρέπει να κάνουμε την επίδειξη με κινητά που θα μας δώσουν εκείνοι. Αν κάνουμε προετοιμασία, θα χαθεί το εφέ του εντυπωσιασμού», σχολίασε προγραμματιστής της Nexa.
Τελικά όλα πήγαν καλά. Στις 31 Δεκεμβρίου 2020, ο Σαλιές γράφει στους Ισραηλινούς συνεργάτες του στο WhatsApp τα ευχάριστα νέα: «Μόλις έλαβα μήνυμα από τον ατζέντη μας ότι [το συμβόλαιο] υπογράφηκε». Το μήνυμα συνοδεύεται από τέσσερα εμότζι με μπουκάλια σαμπάνιας. «Υπέροχα!!! Καλή Χρονιά», απαντάει ο Ντίλιαν.
▍Σαλιές: Εξοπλισμός της Intellexa στην Ελλάδα
Ενώ η Intellexa των Ντίλιαν και Μπίτζιου έχει εγκατασταθεί στην Αθήνα, η συμμαχία Nexa – Ντίλιαν αναπτύσσει μια ακόμη σύνδεση με την Ελλάδα, σύμφωνα με έγγραφο των γαλλικών αρχών που καταγράφεται σε συνομιλία των Σαλιές και Ροκ στις 20 Μαΐου 2021.
Στη συνομιλία τους τα στελέχη της Nexa συζητούν για μια επείγουσα πώληση εξοπλισμού υποκλοπών της Intellexa προς τη Μαδαγασκάρη. O Σαλιές λέει στον Ροκ ότι θέλει να υπογραφεί γρήγορα το συμβόλαιο, ώστε η πληρωμή να γίνει μέσα στον Μάιο. Ωστόσο, προσθέτει, «δεν έχω κάποια λύση» για άμεση πώληση στη Μαδαγασκάρη, «γιατί έχω ένα κομμάτι εξοπλισμού μπλοκαρισμένο στην Ελλάδα».
Από τα λόγια του Σαλιές προκύπτει ότι ο εξοπλισμός της Intellexa που βρίσκεται στην Αθήνα δεν μπορεί να δοθεί στη Μαδαγασκάρη, επειδή είναι «μπλοκαρισμένος» είτε λόγω της χρήσης του στην Ελλάδα είτε για εξαγωγή σε άλλη χώρα. Σε κάθε περίπτωση, η Nexa, που σκεφτόταν να κάνει R&D στην Ελλάδα, διατηρούσε εξοπλισμό της Intellexa στη χώρα. Στην επικοινωνία Σαλιές – Ροκ η Μαδαγασκάρη αναφέρεται με το όνομα-κωδικό Loco. Οπως αργότερα διαπίστωσαν οι γαλλικές αρχές, τα στελέχη της Nexa είχαν παρατσούκλια για όλα τα συμβόλαια εξαγωγής εξοπλισμών υποκλοπών, συχνά με αναφορές σε σοκολάτες: Toblerone για Αίγυπτο, Ferrero για Μονακό, Bueno για Κονγκό.
▍Η πρόταση της Trovicor προς την Ελλάδα
Oι συνομιλίες τις οποίες κατέγραψαν οι γαλλικές αρχές δείχνουν ότι σταδιακά αναπτύσσονται διχογνωμίες μεταξύ Nexa και Ντίλιαν, εξαιτίας των υψηλών τιμών που χρεώνουν οι Ισραηλινοί
Κατά τη διάρκεια της καμπάνιας της για πώληση εξοπλισμού υποκλοπών το 2021, η εταιρεία Trovicor, συμφερόντων Nexa, συνέταξε πρόταση προς την Ελλάδα για την αναβάθμιση συστήματος υποκλοπών. Συγκεκριμένα, η προσφορά, ύψους 1,785 εκατ. ευρώ, προέβλεπε την αναβάθμιση εξοπλισμού υποκλοπών από CRBO-LI (Lawful Interception / Νόμιμη Επισύνδεση) σε κέντρο παρακολούθησης τύπου MCng, το οποίο αποτελεί προϊόν της Trovicor.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εταιρείας, «το νέας γενιάς κέντρο παρακολούθησης MCng της Trovicor είναι ένα προηγμένο εργαλείο που καταγράφει, παρακολουθεί, αξιολογεί και ταξινομεί σε μια ενιαία πλατφόρμα τεράστιες ποσότητες δεδομένων επικοινωνίας, αλληλεπίδρασης και συναλλαγών από σταθερά και κινητά τηλεφωνικά δίκτυα και το διαδίκτυο».
Το σχετικό συμβόλαιο δεν υπογράφηκε ποτέ, καθώς την ίδια περίοδο οι γαλλικές αρχές πραγματοποιούσαν έρευνες που τελικά οδήγησαν στις συλλήψεις.
Φόβοι και προστριβές
Παρά τα κέρδη, οι συνομιλίες τις οποίες κατέγραψαν οι γαλλικές αρχές δείχνουν ότι σταδιακά αναπτύσσονται διχογνωμίες μεταξύ Nexa και Ντίλιαν, εξαιτίας των υψηλών τιμών που χρεώνουν οι Ισραηλινοί για το Predator.
«Σ’ αυτή τη χώρα [το Ισραήλ] είναι όλοι τους ίδιοι», διαμαρτύρεται σε τηλεφωνική του συνομιλία ο Σαλιές.
«Ξέρω τι βιβλίο θα σου κάνω δώρο στα γενέθλιά σου, κάτι που ξεκινά με τη λέξη “mein”», απαντάει ο Ροκ, αναφερόμενος στο βιβλίο του Χίτλερ Mein Kampf (Ο Αγών μου).
«Κάθε φορά που έχω να κάνω με Ισραηλινούς στη δουλειά, καταλήγει άσχημα […] Εχω πολλούς εβραίους φίλους με τους οποίους τα πράγματα πάνε καλά, αλλά κακό χρόνο να ’χουν οι Ισραηλινοί στις δουλειές…», απαντάει ο Σαλιές.
Ο Σαλιές από καιρό φοβάται διαρροές στον Τύπο. Στις 3 Ιουνίου 2021, λίγο πριν από τις συλλήψεις, θα πει στον Ροκ: «Μπορεί [μια αποκάλυψη] να μας βλάψει πολύ, πολύ άσχημα […] Ακόμα κι αν στο 90% των περιπτώσεων χρησιμοποιείται για καλό σκοπό, αρκούν ένα δύο στραβοπατήματα για να μας γυρίσει μπούμερανγκ η κατάσταση, και άσχημα», προσθέτει ο Σαλιές.
Τελικά, στις 15 Ιουνίου 2021, συλλαμβάνονται και οι δύο. Με κατηγορίες για «συμμετοχή σε βασανιστήρια», λόγω πώλησης του Cerebro σε Λιβύη (2007) και Αίγυπτο (2014). Η δικαιοσύνη θα βάλει τη δεύτερη υπόθεση στο αρχείο, καθώς η έρευνα δεν απέδειξε ότι οι αντιφρονούντες στην Αίγυπτο βασανίστηκαν λόγω πληροφοριών που αποκτήθηκαν από το Cerebro και όχι από άλλο σύστημα υποκλοπών. Ωστόσο, εκκρεμεί η πρώτη υπόθεση, μαζί με τη δικαστική έρευνα για την πώληση του Predator στην Αίγυπτο το 2020 και την εξαγωγή στη Μαδαγασκάρη το 2021.
Στην κατάθεσή του ο Σαλιές αρνήθηκε οποιαδήποτε παρανομία: «Είναι πέρα για πέρα σοκαριστικό ότι βρίσκομαι εδώ για να απαντήσω σε τέτοιου είδους κατηγορίες […] Μέχρι σήμερα πιστεύω ακράδαντα ότι [οι υποκλοπές] υπηρετούν το κοινό καλό, σώζουν ζωές».
Παραιτηθείς προγραμματιστής της Nexa κατέθεσε ως μάρτυρας: «Εζησα με βάρος όλα αυτά τα χρόνια. Η συνείδηση είναι τεράστιο ζήτημα […] Μετά από χρόνια, κατάλαβα ότι τίποτα δεν θ’ αλλάξει στη νομοθεσία για όσα εργαλεία παρακολουθήσεων πωλούνται σε μη δημοκρατικές χώρες».
Στις 27 Μαΐου 2022, η Nexa πουλήθηκε στον γαλλικό όμιλο Chapsvision. Αργότερα μετονομάστηκε σε RB42, ανακοινώνοντας ότι εγκαταλείπει τον τομέα των υποκλοπών, για να εξειδικευτεί στην κυβερνοασφάλεια.
▍Κέντρο εκπαίδευσης της Intellexa στην Αθήνα
Πρώην εργαζόμενος της Cytrox, της εταιρείας που με έδρα τη Βόρεια Μακεδονία ανέπτυξε το Predator, είπε στην έρευνα Predator Files:
«Στην Ελλάδα υπήρχαν τα κεντρικά γραφεία [της Intellexa], αλλά κι ένα μεγάλο κέντρο εκπαίδευσης για το Predator. Μετά την εγκατάσταση της Intellexa στην Ελλάδα, ταξίδεψα στην Αθήνα, όταν δημιουργούνταν οι εγκαταστάσεις. Η αρχική ιδέα ήταν το κέντρο εκπαίδευσης να γίνει στα Σκόπια, όπου θα εκπαιδεύονταν πελάτες και προγραμματιστές πώς να χρησιμοποιούν το περιβάλλον χρήστη και γενικά το λογισμικό. Ωστόσο, η ιδέα της Βόρειας Μακεδονίας εγκαταλείφθηκε και το κέντρο μεταφέρθηκε στην Ελλάδα. Εκεί έβαλαν επικεφαλής έναν Ελληνοκύπριο. Είχε την επίβλεψη του σχεδίου. Ήταν ο βασικός υπεύθυνος πίσω από τα μολυσμένα μηνύματα που αποστέλλονταν στους στόχους [παρακολούθησης μέσω Predator], καθώς και πίσω απ’ τη δημιουργία των μολυσμένων συνδέσμων. Εκπαίδευε χρήστες πώς να κάνουν μολύνσεις [μέσω Predator] και πώς να το χρησιμοποιούν αφού το κινητό [ενός στόχου] είχε μολυνθεί, πώς να παίρνω τα μηνύματά του, τέτοιου είδους πράγματα. Το συγκεκριμένο άτομο είχε εταιρεία στην Κύπρο και είχε βοηθήσει τον Ντίλιαν να στήσει εκεί μερικά πράγματα».
Η πηγή προσθέτει: «Πήγα μια φορά στην Αθήνα. Τότε στηνόταν εκεί ο απαραίτητος εξοπλισμός για τις εκπαιδευτικές κλάσεις: υπολογιστές, κινητά και άλλα παρόμοια πράγματα. Ο Ρότεμ [σ.σ.: Φάρκας, εκ των ιδρυτών της Cytrox] ήταν συχνά εκεί. Τα περισσότερα στελέχη που εργάζονταν στα Σκόπια είτε μετακόμισαν στην Ελλάδα είτε περνούσαν στην Αθήνα μεγάλο χρονικό διάστημα. Λίγοι παραμείναμε στα Σκόπια».
▍Απαντήσεις Nexa και Μαξίμου
Ρωτήσαμε το Μαξίμου για όσα ζητήματα εγείρονται στην έρευνα. «Η υπόθεση βρίσκεται στην ανεξάρτητη Δικαιοσύνη και δεν έχουμε κανένα περαιτέρω σχόλιο», μας απάντησε το πρωθυπουργικό γραφείο.
Στείλαμε ερωτήσεις στα δύο ανώτατα στελέχη της Nexa, Στεφάν Σαλιές και Ολιβιέ Μπομπό. Σε ό,τι αφορά την εμπλοκή τους με την Ελλάδα, περιορίστηκαν να απαντήσουν πως «είτε υπήρχε εμπορική σχέση, σε πλήρη συμμόρφωση με όλους τους εφαρμοστέους κανονισμούς, είτε δεν υπήρξε κανένα συμβόλαιο ή παράδοση εξοπλισμού».
Predator Files
Τα #PredatorFiles είναι μια διασυνοριακή έρευνα με τη συμμετοχή 15 ΜΜΕ, βασισμένη σε εμπιστευτικά έγγραφα στα οποία απέκτησαν πρόσβαση το γαλλικό Mediapart και το γερμανικό Der Spiegel, υπό τον συντονισμό του δικτύου EIC (European Investigative Collaborations) και με τη συνεργασία του Security Lab της Διεθνούς Αμνηστίας. Στην έρευνα συμμετέχουν τα μέλη του EIC NRC, Politiken, Expresso, Le Soir, De Standaard, VG, infolibre and Domani σε συνεργασία με τα μέσα ενημέρωσης Shomrim (Ισραήλ), Die Wochenzeitung (Ελβετία), Reporters United (Ελλάδα), Daraj Media (Λίβανος) και Washington Post (ΗΠΑ).
